شما هم شنیده‌اید که انواع راه‌های بعضا عجیب برای تمیز کردن مسواک وجود دارد؟ برخی آن را در ماشین ظرفشویی می‌گذارند؛ برخی دیگر آن را با دهانشویه یا پاک کننده دندان خیس می‌کنند. برخی دیگر آن را منجمد می‌کنند، می‌جوشانند و یا حتی روی یک ضدعفونی کننده گرانقیمت مسواک اشعه ماوراء بنفش (UV) سرمایه گذاری می‌کنند. دهان ما خانه میلیون‌ها میکروب از جمله میکروب‌هایی است که در پلاک روی دندان‌های ما زندگی می‌کنند، بنابراین جای تعجب نیست که این میکروب‌ها روی مسواک شما جمع شوند. همچنین باکتری‌های توالت نیز می‌توانند روی مسواک بنشینند. مدفوع آئروسل‌شده به هوا پرتاب می‌شود و به گفته فیلیپ تیرنو، میکروبیولوژیست دانشگاه نیویورک، می‌تواند تا ۴.۵ متر هم بالا برود و بر اساس مطالعات علمی، روی مسواک شما بنشیند. بنابراین تمیز کردن منظم مسواک، نگهداری صحیح آن و دانستن زمان تعویض آن برای حفظ بهداشت دهان و دندان مهم است. دکتر نسترن پارساپور، دندانپزشک، گفت شاید هیچ یک از این اقدامات ضروری نباشد. وی با اشاره به اینکه تمیز کردن مسواک ساده‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید افزود: «نیازی به خرید لوازم مخصوص یا کارهای عجیب نیست.» این دندانپزشک توضیح داد: «پس از مسواک زدن، مسواک خود را کاملا با آب گرم بشویید و مطمئن شوید که خمیر دندان و بقایای مواد غذایی باقی مانده روی مسواک کاملا تمیز شوند.» آب گرم موهای مسواک را نرم می‌کند و باعث رها شدن مواد گیر کرده می‌شود؛ آب گرم همچنین می‌تواند سطوح را تمیز و به کشتن باکتری‌ها کمک کند. انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) علاوه بر این، توصیه می‌کند مسواک خود را به صورت عمودی در یک فضای تهویه شده نگهداری کنید تا بتواند در هوا خشک شود. روچی ساهوتا، دندانپزشکی از کالیفرنیا، توضیح داد: «طبق تحقیقات، نگهداری یک مسواک مرطوب در یک ظرف دربسته رشد میکروبی را تا ۷۰ درصد افزایش می‌دهد. دندانپزشک DDS، دکتر کارین خان نیز گفت نگهداری همه مسواک‌های در یک لیوان صحیح نیست. برای جلوگیری از انتشار میکروب‌ها، توصیه می‌شود مسواک‌ها را جدا از یکدیگر نگه دارید. ویلیام مارتین، رئیس انجمن دندانپزشکی مریلند، می‌گوید: «شما نمی‌توانید از اهمیت شستن دست‌های خود، چه فصل آنفلوانزا باشد و چه فصل آلرژی، غافل شوید. ما در برابر میکروب‌هایی که روی دست‌ها و زیر ناخن‌هایمان قرار می‌گیرد آسیب‌پذیر هستیم. این پزشک توصیه کرد قبل و بعد از مسواک زدن دست‌های خود را با آب و صابون چه زمانی مسواک خود را عوض کنیم؟ به توصیه انجمن دندانپزشکی آمریکا، مسواک‌ها باید تقریبا هر سه تا چهار ماه یکبار یا در صورت مات شدن یا ساییده شدن موها، زودتر، تعویض شوند. مطالعات علمی نشان می‌دهد که با ساییده شدن موها، اثر برس در از بین بردن پلاک کاهش می‌یابد. همچنین باید پس از ابتلا به بیماری‌های رایج مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا، مسواک خود را تعویض کنید، زیرا این امر می‌تواند به جلوگیری از عفونت مجدد یا انتقال به اعضای خانواده کمک کند. همشهری آنلاین- فاطمه عباسی

اثر استرس مثبت بر روند ترمیم بافت دندان گروهی از پژوهشگران به تازگی اعلام کردند، استرس مثبت می تواند روند بازسازی و ترمیم بافت دندان را بهبود بخشد. به گزارش ایسنا و به نقل از تی ای، امروزه بیشتر افراد با مشکلات مرتبط با دندان مواجه هستند و انتظار دارند دندان‌های طبیعی خود را حفظ کنند یا میخواهند دندان‌های آسیب‌دیده یا از بین‌رفته خود را با روش‌های مدرن ترمیم کنند. روش‌های مدرن برای جایگزین دندان از دست‌رفته شامل دندان مصنوعی کامل، دندان مصنوعی قالبی، ایمپلنت‌ها و روکش‌های مصنوعی است؛ اما اینها به اندازه دندان‌های خود فرد طبیعی نیستند. نتایج یک مطالعه که اخیرا به سرپرستی دکتر “وارونا دیسانایاکا” (Waruna Dissanayaka) انجام شده و در مجله ” Dental Research ” منتشر شده است، نشان می‌دهد که استرس مثبت می‌تواند روند بازسازی و ترمیم بافت دندان را بهبود بخشد. این استرس مثبت می‌تواند تغییرات خوبی در سلول‌های بنیادی دندان با مقاوم‌تر کردن آنها در برابر بیماری و آسیب ایجاد کند. بنابراین در آینده، این روش می‌تواند به بهبود بقای سلول‌های ایمپلنت و بازسازی بافت پالپ کمک کند. چگونه استرس مثبت می‌تواند به روند بازسازی دندان کمک کند؟ هنگامی که دندان آسیب دیده یا پوسیده می‌شود، بافت حیاتی داخل دندان در معرض باکتری‌های مضر که مستعد عفونت هستند، قرار می‌گیرد. اگر پالپ دندان عفونی شده باشد، کاری که پزشکان انجام می‌دهند، برداشتن و پر کردن آن با مواد مصنوعی است. هنگامی که دندان بدون پالپ با مواد بی‌اثر پر می‌شود، دندان خشک می‌شود که این امر باعث می‌شود دندان شکننده و مستعد ترک و عفونت مجدد شود. تنها راه حل این مشکل، گذاشتن پروتز یا کشیدن دندان است، اما طبق نتایج یک مطالعه اخیر، درمان با سلول‌های بنیادی می‌تواند به بازسازی پالپ دندان کمک کند. در این مطالعه سلول‌های بنیادی دندان‌های شیری لایه‌برداری شده انسانی (SHED) با تثبیت فاکتور ۱-آلفا القاشونده توسط هیپوکسی (HIF-۱α) از طریق از بین بردن پروتئین حاوی دامنه پرولیل هیدروکسیلاز ۲ (PHD۲) با استفاده از آران‌ای (RNA) سر کوتاه لنتی‌ویروسی در شرایط هیپوکسیک قرار داده شدند. فاکتور ۱-آلفا القاشونده توسط هیپوکسی در هیدروژل ماتریس پورا قرار داده شد و سپس در کانال ریشه یک قطعه دندان انسان تزریق شد و در گام بعد در موش‌های دارای نقص ایمنی کاشته شد. سپس در عرض ۲۸ روز، تشکیل بافت پالپ مانند دندان با سطح بالاتری از رگ دار شدن دیده شد که این امر به جذب عروق خونی میزبان کمک کرد. استرس مثبت، روند ترمیم دندان را بهبود می‌بخشد دکتر وارونا دیسانایاکا و تیمش بر روی ایجاد پالپ دندان از دست رفته که دندان را احیا می‌کند و مانند یک دندان طبیعی عمل می‌کند، تمرکز کردند. کانال ریشه دندان توسط بافت سخت دندانی با خون کمتر احاطه شده است و محیطی سخت را برای سلول‌های کم اکسیژن و مواد مغذی ایجاد می‌کند. بنابراین تیم تحقیقاتی، یک پروتکل پیش شرط ایجاد می‌کند که به سلول‌ها در شرایط کم اکسیژن کمک می‌کند تا آن پروتئین (پروتئین حاوی دامنه پرولیل هیدروکسیلاز ۲) را فعال کنند. دکتر “یوآن یوآن هان” (Yuanyuan Han) یکی از محققین این مطالعه خاطرنشان کرد: از آنجایی که گزارش شده بود که این پروتئین چندین مکانیسم تطبیقی ​​کلیدی را فعال می کند، ما تعجب کردیم که آیا این پدیده می‌تواند برای بهبود بقای سلولی پس از پیوند تا زمانی که خون کافی به دست آید نیز اعمال شود یا خیر. در این مطالعه دریافتیم که این سلول‌ها یک مکانیسم متابولیکی را برای تولید انرژی در شرایط کم اکسیژن فعال می‌کنند و متابولیت‌های مضر تولید شده در شرایط استرس زا را از بین می‌برند. علاوه بر این ما دریافتیم که سلول‌های از پیش شرطی شده به طور قابل توجهی تشکیل بافت سخت دندانی را در بافت پالپ بازسازی شده افزایش می‌دهند.  

باورهای غلطی که سلامت دندان‌ها را تهدید می‌کند. دانشیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، به بیان و تشریح باورهای نادرست در مورد بهداشت دهان و دندان پرداخت.   دندان های شیری نیاز به درمان ندارند. دکتر زهرا قربانی در گفت و گو با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: سلامت ریشه، جوانه دندان‌های دایمی و فرم فک و صورت وابسته به سلامت دندان های شیری است و این باور که دندان های شیری بی اهمیت هستند و نیاز به درمان ندارند از اساس غلط است.   دود سیگار باعث کاهش دردهای دندانی در کودکان می شود. وی استفاده از دود سیگار برای کاهش درد های دندانی و گوش برای کودکان مورد انتقاد قرارداد و هشدار داد: دود سیگار گردش خون را کم می کند و همین موضوع می تواند برای کودک بسیار خطرناک باشد، ضمن این که کانون دردهای دندانی استخوان و ریشه دندان پوسیده است و درمان‌های خانگی اثری بر اصل موضوع ندارد خصوصا دود سیگار که به مراتب مضراتی به همراه دارد بنابراین تنها و مطمئن ترین مسیر مراجعه به دندانپزشک و درمان دندان یا لثه است.   جرم گیری دندان ها را ضعیف می کند. وی با اشاره به این که باور نادرستی در بین عموم مردم وجود دارد مبنی بر این که جرم گیری به دندان ها آسیب وارد می کند خاطرنشان کرد: این باوری غلط است چرا که قلم‌های جرمگیر فقط حرکت های لرزشی دارد و به هیچ عنوان به دندان آسیب وارد نمی کنند. دکتر قربانی ادامه داد: این قلم‌ها با لرزشی که ایجاد می کنند، جرم‌ها و رسوب های دندانی را شکسته و به سلامت دهان و دندان کمک می کند، اگر با وجود پلاک های میکروبی جرم گیری انجام نشود عمر دندان‌ها به مراتب کمتر خواهد شد و لثه ها هم تحلیل می روند. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان این که پوسیدگی های دندانی در ابتدا به شکل لکه های سفید ظاهر می شود گفت: این موضوع در کودکان جدی تراست، در محله اول پوسیدگی‌های دندانی لازم نیست دندان‌ها پر شود، استفاده از مسواک مناسب، فلوراید تراپی و تغذیه سالم، روند پوسیدگی های دندانی را متوقف می‌کند.   فقط مواد غذایی شیرین باعث پوسیدگی دندان ها می شود! وی با بیان این که باور نادرست و متداول دیگر این است که فقط زمانی که از مواد غذایی شیرین استفاده می کنیم دندان ها در معرض پوسیدگی قرار می گیرند ادامه داد: برخی از مواد غذایی مثل چیپس یا ماکارونی به خودی خود شیرین نیستند ولی زمانیکه وارد دهان می شوند تبدیل به قند می شوند و به مراتب پوسیدگی که با این مواد غذایی ایجاد می شود از سایر مواد قندی بیشتر است. دکتر قربانی درباره مواد غذایی که حاوی قند پنهان هستند نیز توضیحاتی داد و افزود: به محتوای تغذیه ای مواد غذایی که تهیه می کنید توجه کنید، در حال حاضر مشکل بسیاری از مواد غذایی قند پنهانی است که در آن وجود دارد به طور مثال دوغ حاوی قند پنهان است.   اگر بعد از مسواک لثه ها خونریزی کرد نباید مسواک بزنیم! این دانشیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی دانشگاه به موضوع متداول و نادرست دیگری درباره سلامت دهان و دندان اشاره کرد و ادامه داد: برخی افراد بعد از مسواک زدن با مشاهده خونریزی لثه ها، از مسواک زدن خودداری می کنند این کار غلط است، زمانی که لثه‌ها خونریزی می‌کنند به این معنی است که در این ناحیه پلاک های میکروبی وجود دارد که این میکروب باعث التهاب و در ادامه خونریزی لثه ها شده است، هر چه کمتر از مسواک استفاده کنیم خونریزی لثه ها بیشتر می شود بنابراین بهترین و مطمئن ترین راه صحیح مسواک زدن است. وی تاکید کرد: چنانچه چهار یا پنج روز به صورت صحیح عمل مسواک زدن را انجام دهید، خونریزی لثه‌ها برطرف خواهد شد، مگر این که فرد دچار بیماری زمینه ای و خونی باشد.   زنان باردار نباید به دندانپزشک مراجعه کنند! دکتر قربانی با بیان این که باور نادرست دیگر این است که زنان باردار نباید به دندانپزشکی مراجعه کنند اضافه کرد: مراجعه زنان در دوران بارداری ضرورت دارد ضمن این که به دلیل مشکلات گوارشی نیازبه جرم گیری دندان ها در این دوران به مراتب بیشتر است. وی توصیه کرد: بهترین حالت این است که زنان قبل از بارداری از سلامت دهان و دندان مطمئن شوند ولی در غیر این صورت هم حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنند چرا که عفونت های دندانی مادر به کودک هم آسیب خواهند رساند. عضو هیئت علمی دانشگاه هشدار داد: عفونت های دندانی در زنان باردار حتی می تواند منجر به زایمان های زودرس شود.   مصرف میوه ها برای دندان ها خطری ایجاد نمی کند! دکتر قربانی با بیان این که بسیاری از میوه‌ها حاوی اسید هستند، استفاده درست از میوه‌ها را برای حفظ سلامت دهان و دندان خواستار شد و افزود: مکیدن لیموترش با دندان‌های جلو یکی از رایج ترین اشتباهات است، این میوه که حاوی مقادیر بالایی از اسید است، سلامت دندان ها را به خطر می‌اندازد. وی توصیه کرد: آب میوه را قبل از مصرف رقیق کنید یا در غیر این صورت بعد از مصرف آب میوه‌ها حتما دهان خود را با آب شسته و بعد از استفاده از آب میوها ومیوه های اسیدی فورا مسواک نزنید چرا که مینای دندان‌ها ضعیف شده و بعد از نیم ساعت به حالت عادی برمی گردد.   به محض دندان درد آنتی بیوتیک مصرف کنید! مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها به محض ایجاد دردهای دندانی یکی دیگر از باورهای نادرست و غلطی است که دکتر قربانی به آن اشاره کرد و افزود: این کار غلط است، حتی اگر دندان را عصب کشی کرده اید و یا دندان های عقل را جراحی کرده اید نباید خودسرانه آنتی بیوتیک مصرف کنید، مصرف آنتی بیوتیک در موارد خاص و زیر نظر پزشک باید استفاده شود. منبع: سایت دندانه  

همه چیز درباره لمینت دندان طول عمر لمینت دندان چقدر است و ساخت آن چقدر طول می‌کشد؟ لمینت یک روش موثر برای ترمیم دندان هایی است که ظاهر یا رنگ مناسبی ندارند، اما انواع لمینت چیست و طول عمر آن چقدر است؟ دوره درمان لمینت چقدر طول می‌کشد؟ در این مطلب به این سوالات پاسخ می‌دهیم. برخی اوقات دندان‌ها علاوه بر مشکلات ساختاری، مشکلات ظاهری دارند مثلاً رنگ آنها تغییر کرده، دندان لب پر شده یا شکسته، بین دندان‌ها فاصله زیادی وجود دارد و غیره. در چنین شرایطی روش‌هایی مانند روکش، ایمپلنت و غیره نمی‌توانند مشکل شما را حل کنند، بنابراین باید به سراغ تکنیک‌های دندانپزشکی زیبایی مانند لمینت و کامپوزیت ونیر بروید. تا آخر این مطلب همراه ما باشید تا به رایج‌ترین سوالات بیماران درباره لمینت دندان پاسخ دهیم. لمینت دندان چیست؟ فکر می‌کنید راز زیبایی دندان‌های بازیگران چیست؟ بهتر است بدانید که اکثر بازیگرانی که دندان‌های مرتب، یکدست، زیبا و سفید دارند، از لمینت دندان استفاده کرده‌اند، حالا ممکن است این سوال در ذهنتان پیش بیاید که لمینت دندان چیست؟ لمینت دندان (Dental laminate) پوسته‌ای ظریف و از جنس پرسلین (چینی) است که به صورت سفارشی بر روی دندان‌های اصلی چسبانده می‌شوند تا ایرادات مربوط به شکل، رنگ و اندازه آنها را بپوشانند و بهبود دهند. به عبارت ساده‌تر، لمینت دندان مانند یک روکش نازک است که روی دندان طبیعی کشیده می‌شود. انواع لمینت دندان از نظر جنس بیشتر افراد تنها لمینت دندان سرامیکی را می‌شناسند در حالی دندانپزشکان که از مواد دیگری هم برای اجرای این روش استفاده می‌کنند مانند: لمینت سرامیک توده‌ای: اگر ظاهر و زیبایی لمینت دندان برای شما در اولویت است، قطعاً لمینت سرامیک توده‌ای بهترین انتخاب برای شماست زیرا این محصول زیبایی بسیار چشمگیری دارد اما طول عمر و ماندگاری چندانی ندارد. لمینت دی سیلیکات لیتیوم: اگر از آن دسته افرادی هستید که جنس و کیفیت لمینت برای شما حائز اهمیت است، ما لمینت دندان از جنس دی سیلیکات لیتیوم را پیشنهاد می‌کنیم. همچنین این محصول برای کسانی که عادت به دندان قروچه و فشردن دندان‌های خود دارند بسیار مناسب است زیرا از کیفیت بالایی برخوردار است. لمینت سرامیکی فشرده‌ای: این جنس نسبت به لمینت سرامیکی توده‌ای ضخیم‌تر و مقاوم‌تر است اما زیبایی چندانی ندارد. لمینت دندان زیرکونیوم: لمینت زیرکونیوم تمام ویژگی‌های مثبت را باهم دارد یعنی هم از کیفیت بالایی برخوردار است و هم با زیبایی منحصر به فرد خود، توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند. به همه این مزایا سازگاری بالای روکش زیرکونیوم با محیط بدن و عدم ایجاد بوی بد در دهان را هم اضافه کنید.   نحوه اجرای لمینت دندان اجرای لمینت دندان حداقل به ۳ جلسه برای مراجعه به پزشک نیاز دارد. جلسه اول برای مشاوره و دو جلسه دیگر نیز برای ساخت و اعمال روکش لمینت. این مدت زمان برای یک یا چند دندان تفاوتی نمی‌کند زیرا دندانپزشک می‌تواند به طور همزمان لمینت را برای تعداد زیادی از دندان‌ها اجرا کند. ما در ادامه هر مرحله از اجرای لمینت دندان را به طور کامل توضیح داده می‌دهیم: مشاوره با دندانپزشک و برنامه ریزی برای درمان در این مرحله شما می‌توانید عکس دندان‌های رویایی خود را به دندانپزشک نشان دهید اما تشخیص اینکه این نوع لمینت برای دندان‌های شما مناسب است یا خیر به عهده پزشک است. او دندان‌های شما را معاینه کرده و با توجه به عکس‌های رادیولوژی و OPG و پس از تشخیص و بررسی نظر خود را به شما خواهد گفت. همچنین در این مرحله درباره عوارض احتمالی و محدودیت‌های روش لمینت دندان صحبت می‌شود.   آماده سازی دندان طبیعی پیش از نصب لمینت ابتدا باید مینای دندان اصلی به اندازه ضخامت روکشی که قرار است روی سطح دندان قرار داده شود، تراشیده شود. اتراشیدن مینای دندان یکی از مهم‌ترین معایب روش لمینت است اما این کار کاملاً ضروری است زیرا اگر لمینت بدون تراشیدن روی دندان اصلی قرار بگیرد، ظاهری کاملاً غیر طبیعی و بزرگ خواهد داشت و حتی در نحوه جویدن نیز مشکل ایجاد می‌کند. اگر نگران درد لمینت دندان هستید، می‌توانید از دندانپزشک خود بخواهید که پیش از تراشیدن سطح دندان اصلی، آن ناحیه را بی حس کند.   ساخت قالب لمینت دندان در مرحله سوم از نصب لمینت دندان، دندانپزشک یک قالب از دندان‌های شما را می‌سازد و برای ساخت به لابراتوار می‌فرستد. معمولاً مدت زمان آماده شدن لمینت، بین ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد که در این مدت شما می‌توانید از روکش‌های موقت استفاده کنید. لازم به ذکر است که مرحله ۲ و ۳ معمولاً در یک جلسه انجام می‌شوند.   چسباندن لمینت دندان در مرحله آخر، پیش از چسباندن روکش روی دندان‌های طبیعی، دندانپزشک روکشی که توسط لابراتوار ساخته شده است را چند بار روی دندان‌ها قرار داده و برمیدارد تا بهترین اندازه و رنگ را انتخاب کند. سپس دندان اصلی باید کاملاً تمیز و صیقلی شود تا لمینت به خوبی روی سطح دندان بچسبد. لمینت توسط چسب‌های مخصوص (رزین) روی دندان چسبانده می‌شود که به این فرآیند باندینگ گفته می‌شود. برای سفت‌تر شدن چسب لمینت دندان از لیزر استفاده می‌کنند. ساخت لمینت دندان چقدر طول می‌کشد؟ یکی از سوالات رایج که بسیاری از بیماران درباره لمینت دندان دارند مدت زمان اجرای آن است. همانطور که پیشتر اشاره کردیم مراحل اجرای لامنیت حدود ۳ یا ۴ جلسه طول می‌کشد و تقریباً بین ۱۰ روز تا دو هفته زمان می‌برد تا قالب لمینت در آزمایشگاه ساخته شود. توجه داشته باشید که اگر اندازه روکش آنقدر بزرگ یا کوچک باشد که دندانپزشک نتواند سایز آن را مناسب با دندان‌های بیمار تنظیم کند، ممکن است مجدداً قالب به لابراتوار بازگردد و زمان اجرای لمینت دندان طولانی‌تر شود.   طول عمر لمینت دندان چقدر است؟ لمینت سرامیکی معمولاً بین ۷ تا ۱۵ سال عمر می‌کند و بعد از این مدت باید آنها را تعویض کرد. البته طول عمر لمینت مستقیماً به جنس، برند سازنده و نحوه مراقبت از آن بستگی دارد، مثلاً بهترین جنس لمینت دندان، لمینت زیرکونیوم است و بهترین برندهای سازنده آن ونیر لمینت و ونیر سرک (Cerek) است. همچنین رعایت نکات زیر دوام و طول عمر لمینت دندان را افزایش می‌دهند: رعایت نکات بهداشتی مانند مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به صورت مداوم و استفاده از دهانشویه خودداری از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های لکه زا مانند قهوه، نوشابه و چای. جلوگیری از دندان قروچه رفتن و فشردن دندان‌ها جلوگیری از مصرف مواد غذایی چسبناک و سفت مانند خشکبار مراجعه مداوم به دندانپزشک منبع خبر: سایت دندانه  

خاطره‌های کوچک، درس‌های بزرگ| خاطره‌ای از دکتر محمدعلی افتخاری بخشی از کتاب دندان دایناسور نوشته دکتر افشین قناد «دندان دایناسور» عنوان کتابی‌ست از دکتر افشین قناد. کتاب شامل مجموعه مقالاتی است به لحن طنز و جدی؛ تقریبا به تمامی مرتبط با دندان‌پزشکی. این کتاب در سال ۹۹ توسط نشر دندانه منتشر شده است خاطره‌های کوچک، درس‌های بزرگ خاطره‌ای از دکتر محمدعلی افتخاری محمدعلی افتخاری آنقدر نام بزرگی هست که شایسته آن باشد که بزرگان در موردش بنویسند. اما آنقدر دوست‌داشتنی و دست‌یافتنی هم هست که هر کسی به خودش اجازه بدهد در بیان گوشه‌ای از احوالاتش قلم به دست بگیرد. برای همین خود را مجاز، و بلکه موظف، می‌دانم خاطرات کوچکی از ایشان نقل کنم که درس‌های بزرگی برایم به همراه داشته‌است. این ایام سالروز نود و پنج سالگی [این یادداشت حدود چهار سال پیش نوشته و منتشر شده است] مردی است که دندان‌پزشکی این مرز و بوم به او مدیون و مفتخر است. قصدم بزرگ‌نمایی و مجیزگویی او نیست که هیچکدام به آن احتیاج نداریم. واقعیت این است که تمام کسانی که از نخستین روزهای پا گرفتن علم دندان‌پزشکی در این کشور دغدغه‌ای فراتر از درمانگری صرف داشته، در گمنامی یا شهرت قدمی در راه پیشبرد اهداف علمی و صنفی آن برداشته‌اند، مایه افتخار و شایسته قدردانی‌اند. اینکه از میان خیل همکارانی که جامعه دندان‌پزشکی، کم یا زیاد وامدار آنهاست، از دکتر محمدعلی افتخاری یاد می‌کنم تنها از آن روست که امروز روز اوست و من دوست دارم در چنین روزی سهم ناچیزی در ادای دین به او داشته‌باشم. داستان برمی‌گردد به سال‌های دور و یکی از جلسات هیات تحریریه خبرنامه انجمن دندان‌پزشکی ایران. شاید اعتراف تلخی باشد اگر بگویم که تا آن زمان تنها نام ایشان به عنوان یکی از ده نفر بنیان‌گذار «جامعه دندان‌پزشکی ایران» به گوشم خورده بود و آشنایی حضوری با هم نداشتیم. به همین دلیل وقتی پس از جلسه، شخص موقر و شیک‌پوشی با تانی خاص کهنسالی و لبخندی دوستانه به سمتم آمد نشناختمش. از سرگردانی من موضوع را به فراست دریافت و خیلی عادی خودش را معرفی کرد و چنان سخن را پی گرفت که مجالی برای احساس شرمندگی به من ندهد. به سادگی گفت مرا می‌شناسد، نوشته‌هایم را می‌خواند، قلم و نگاهم را دوست دارد و می‌خواهد ادامه بدهم. ساده‌تر از آن هم خداحافظی کرد و رفت. من و ماندم و حسی غریب؛ نشاطی دلپذیر و نیرویی مضاعف. اول بار نبود که مورد لطف همکاران قرار می‌گرفتم. اگر حمل بر خودستایی نباشد، به تعریف و تمجیدشان عادت داشتم (چون آنهایی که علاقه‌ای به مطالبم ندارند احترامم را نگاه می دارند و به رویم نمی‌آورند…)، اما این بار مثل همیشه نبود. علاوه بر لطف و خلوص و صداقت سایرین، چیز دیگری در این اظهار نظر وجود داشت؛ حسی پدرانه و مسئولانه. انگار خود را موظف می‌دانست اگر در گوشه و کنار نشانی از کسی یافت که شاید به کار امور صنفی بیاید، دلگرم و پاگیرش کند. باب نیکوی آشنایی باز شده‌بود و دیدارها جسته گریخته ادامه یافت. در یکی از ملاقات‌ها گفت «بهتر است برای خودت تخلصی انتخاب کنی». بعد دوستانه و البته هیجان‌زده ادامه داد «با توجه به حروف اول نام و فامیلی‌ات، (افق) را پیشنهاد می‌کنم». نه پرگویی کرد، نه نصیحت. نه شعار داد، نه در فضیلت فعالیت صنفی سخنرانی کرد. حوزه مورد علاقه‌ام را شناسایی و دقیقا همانجا روحیه و انرژی را تزریق کرد. شما راهی بهتر از این برای تشویق و تحریک بقیه به ادامه دادن یک مسیر سراغ دارید؟ احساس اهمیت و تاثیرگذاری می‌کردم. اگر تا امروز خرده هوشی برای دیدن مسائل شغلی و سر سوزن ذوقی برای بیان آنها داشتم، احساس مسئولیتی آگاهانه به آن اضافه شد. گویا بدون اینکه کلامی به زبان آورده باشد به من می‌گفت «لازم نیست شاخ غول بشکنی، به قدر وقت و توانت می‌توانی موثر باشی». ناگفته نماند پس از پیشنهاد ایشان شیطنتم گل کرد و سر شوخی را هم با استاد باز کردم. موضوع تخلص را دست‌مایه ابیات طنزی قرار دادم و روزی که همراه چند تن از دوستان در منزل‌شان مهمان بودیم تقدیم‌شان کردم: سیگار زبان ما چپق شد عاری ز کلام ما تپق شد میدان فصاحت و بلاغت با حسن کلام ما قرق شد زین شهد و شکر کزین سخن ریخت مسرور جوان بدعنق شد با پیشنهاد افتخاری امروز تخلصم «افق» شد البته کار به اینجا ختم نشد و استاد که دستی توانا بر آتش شعر و شاعری دارد بعدا جوابیه‌ای فرستاد تا بفهمم با حریف قدری طرف حسابم: ز افشین قناد شیرین سخن رسیده‌است پیغام نغزی به من تخلص نماید افق بعد از این بر او آفرین و بر او آفرین از این خاطره شخصی پندآموز که بگذریم دوست دارم به جنبه دیگری از شخصیت دکتر افتخاری اشاره کنم؛ خستگی ناپذیری. در روزگاری که بسیاری افراد از سنین هفتاد و شصت سالگی و بلکه کمتر، خود را رنجور و شایسته استراحت بابت زحمات طاقت‌فرسایی که کشیده‌اند (و شاید هم نکشیده‌اند) می‌دانند، در مورد فردی که در آستانه صد سالگی و پس از یک عمر کار و تلاش پیگیر، ساعت هفت صبح در جلسات انجمن شرکت می‌کند چه باید گفت؟ به گمانم هیچ نباید گفت چراکه این قامت استوار و گام‌های مطمئن، گویاتر از هر کلام فصیح و بلیغی پیام‌رسان همت والا و اندیشه متعالی و احساس لطیف اوست. امروز اگر او وظیفه ساماندهی امور را به نسل‌های بعد سپرده، هنوز خود را به انجام وظایف دیگری ملزم می‌داند حتی اگر تنها با حضوری فعال و مصمم در جلسات و مجامع باشد تا الگوی دیگران قرار گیرد. به راستی فقط باید سکوت کرد و به احترام او که هیچ بهانه‌ای را برای شانه خالی کردن از بار مسئولیت موجه نمی‌داند، سر خم کرد. کلام را با خاطره‌ای دیگر از او به پایان می‌برم. در ماه‌های اخیر که به دلیل برخی دل‌مشغولی‌ها و معذوریت‌ها مجبور به فاصله گرفتن از فعالیت‌های جنبی شدم، در کنار اظهار لطف همه دوستان برای ترغیبم به ادامه کار، باز هم جنس رفتار او بود که فرق داشت. از بیان جزئیات پیشنهادی که برای آرامش و رفع دغدغه‌های ذهنی‌ام ارائه داد خودداری می‌کنم چرا که از من خواسته‌ بین خودمان بماند. اما این را می‌گویم که چند خطی که در این خصوص برایم نوشت شگفت‌زده‌ام کرد. وقتی نوشته‌اش را می‌خواندم با خود می‌اندیشیدم اینقدر توجه، دلسوزی و قبول زحمت برای زنده نگهداشتن آرمانی که به آن اعتقاد داری قطعا کار یک مدعی دروغین عشق نیست. این منش تنها از یک عاشق راستین برمی‌آید؛ و او چنین است.  

فدراسیون جهانی دندان‌پزشکی (FDI) کنگره‌ی سال ۲۰۲۲ خود را از ۲۹ سپتامبر تا ۲ اکتبر (۷ تا ۱۰ مهر ۱۴۰۱) با همکاری انجمن دندان‌پزشکی هند، در بمبئی برگزار خواهد کرد. به گزارش وبسایت این فدراسیون، کنگره‌ی جهانی دندان‌پزشکی (WDC) که بزرگترین رویداد دندان‌پزشکی دنیا به شمار می‌رود، سال آینده با مضمون «در شهر رویاها گرد هم آییم و دندان‌پزشکی را دوباره بسازیم» پس از دو سال دوباره به صورت حضوری برگزار می‌شود.

تکذیب شایعه منع دریافت بی‌حسی دندان‌پزشکی بعد از تزریق واکسن کرونا در دوران پاندمی کرونا، هر روز اخبار و شایعات نگران‌کننده‌ای درباره این بیماری، واکسن و داروهای آن در فضای مجازی منتشر می‌شود. یکی از این شایعات که این روزها در شبکه‌های اجتماعی در حال انتشار است، شایعه‌ی منع دریافت بی‌هوشی یا بی‌حسی دندان‌پزشکی بعد از تزریق واکسن است که ادعا می‌کند این کار سبب مرگ فرد می‌شود. در متن این شایعه آمده است: «اشخاصی که واکسن کرونا زده‌اند باید قبل از دریافت بی‌حسی، ۴ هفته صبر کنند؛ چرا که در غیر این صورت جان خود را از دست می‌دهند. یکی از اقوام یک داروساز که دو روز قبل واکسن زده، دیروز به دندان‌پزشکی رفت و بلافاصله بعد از دریافت بی‌حسی موضعی جانش را از دست داد. این داروساز بعد از خواندن هشدارهایی که داخل جعبه‌ی واکسن بود، متوجه شد نباید بعد از تزریق واکسن بی‌حسی دریافت کنید.» به گزارش پایگاه خبری ایندیا، پس از انتشار این خبر، گروه حقیقت‌یاب پایگاه اطلاعات رسانه هند (PIB)، این ادعا را کذب خواند و گفت: «تا امروز هیچ مشاهده‌ علمی مبنی بر این ادعا وجود ندارد و بدون توجه به آن واکسن کرونا را تزریق کنید.» به گفته‌ی پایگاه‌های خبری خارجی، اگرچه پزشکان توصیه می‌کنند بیماران بعد از تزریق واکسن، جراحی‌های غیرضروری را به تعویق بیندازند؛ اما هیچ مشاهده علمی مبنی بر اینکه بی‌حسی برای افراد واکسینه شده خطرناک است وجود ندارد. در حقیقت انجمن متخصصین بی‌هوشی آمریکا نیز معتقد است این ادعا پایه‌ی علمی ندارد و می‌گوید توصیه به تأخیر انداختن بی‌حسی و بی‌هوشی بعد از تزریق واکسن، به دلیل استرس‌زا بودن جراحی و تحت‌فشار قرار گرفتن سیستم ایمنی بدن است. به همین دلیل به فرد توصیه می‌شود بعد از تزریق واکسن مدتی از جراحی و درمان‌های دندان‌پزشکی پرهیز کند.

بیماری کرونا (کووید-۱۹): آینده و چالش‌های نوظهور برای بیماری‌های دهان و دندان دکتر شمس‌الملوک نجفی، دانشگاه علوم پزشکی تهران کارگروه تازه‌های علمی کرونا سازمان نظام پزشکی کشور چکیده اپیدمی بیماری ویروس کرونا ۲۰۱۹ (کووید -۱۹) که در شهر ووهان چین سرچشمه گرفته است، تدریجاً به یک چالش عمده و مهم بهداشت عمومی تبدیل شده است که علاوه بر کشور چین سایر کشورهای جهان را نیز درگیر نموده است. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که شیوع بیماری ویروس کرونا یک نگرانی اورژانسی بهداشت عمومی را در سطح بین‌الملل به وجود آورده است. از تاریخ ۲۶ فوریه ۲۰۲۰، کووید-۱۹ در ۳۴ کشور، با جمع ۲۳۹،۸۰ مورد تائید شده آزمایشگاهی و ۲۷۰۰ مورد فوتی شناخته شده است (که اکنون تعداد مبتلایان در ابتدای ماه آوریل به حد یک میلیون نفر در جهان رسیده است). با توجه به ویژگی‌های محیط دندانپزشکی، خطر انتقال عفونت می‌تواند در بین بیماران و دندان‌پزشکان زیاد باشد. برای مطب‌های دندانپزشکی و بیمارستان‌ها در مناطقی که تحت تأثیر کووید-۱۹ قرار می‌گیرند پروتکل‌های فوری کنترل عفونت سخت‌گیرانه و مؤثر ضروری می‌باشند. این مقاله، بر اساس تجربه‌های چین و همچنین دستورالعمل‌های مرتبط و تحقیقات انجام شده، دانش ضروری راجع به کووید -۱۹ و عفونت بیمارستانی در مراکز دندانپزشکی را ارائه می‌دهد و پروتکل‌های مدیریت توصیه شده برای دندان‌پزشکان و دانشجویان در مناطق آسیب‌دیده را فراهم می‌کند.‌ خلاصه موارد مهم: افراد در معرض خطر بالا عفونت: مشاهدات فعلی نشان می‌دهد که افراد در هر سنی به طور کلی مستعد ابتلا به این بیماری عفونی جدید هستند. با این حال، کسانی که در تماس نزدیک با بیماران مبتلا به کووید-۱۹ علامت‌دار و بدون علامت هستند، از جمله کادر درمانی و سایر بیماران بستری در بیمارستان، در معرض خطر بالاتری برای عفونت CoV-SARS-۲ می‌باشند. در مرحله اولیه از اپیدمی، در یک تجزیه و تحلیل از ۱۳۸ بیمار بستری با کووید-۱۹ در ووهان، ۵۷ نفر (٪۴۱) تصور می‌شد در بیمارستان آلوده شده‌اند، از جمله ۴۰ نفر (۲۹٪) کادر درمان و ۱۷ نفر (۱۲٪) که به دلایل دیگر در بیمارستان بستری شدند (وانگ و همکاران ۲۰۲۰). از ۱۴ فوریه سال ۲۰۲۰، در مجموع تعداد ۱۷۱۶ تا تاریخ این تحقیق از بین کادر درمان در چین به CoV-SARS-۲ آلوده شدند، که شامل ۸/۳ ٪بیماران مبتلا در کشور بود و ۶ نفر از این گروه فوت شدند. خلاصه تظاهرات بالینی: اکثر بیماران تب و سرفه خشک را تجربه کردند، در حالی که برخی نیز تنگی نفس، خستگی و موارد دیگری مانند علائم آتیپیک مانند درد عضلانی، سردرگمی، سردرد، گلودرد، اسهال و استفراغ نیز داشتند (چن، ژو و همکاران ۲۰۲۰). به طور کلی، افراد مسن و دارای مشکلات پیش‌زمینه‌ای (به عنوان مثال، دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی عروقی) پیش‌آگهی ضعیف‌تری داشتند (کِویی و همکاران ۲۰۲۰؛ وانگ و همکاران ۲۰۲۰; یانگ و همکاران ۲۰۲۰). کنترل عفونت در دندانپزشکی: خطر عفونت بیمارستانی در محیط کار دندانپزشکی، مراجعه‌کنندگانی که سرفه و عطسه می‌کنند و یا درمان‌های دندانی دریافت می‌کنند از جمله در رویه‌هایی که با استفاده از هندپیس با سرعت بالا یا اولتراسونیک می‌باشد ترشحات دهانی، بزاق یا خون بیمار را به هوا و محیط اطراف پخش می‌کنند. ابزار دستی دندانپزشکی پس از استفاده امکان آلوده شدن با میکروارگانیسم‌های مختلف بیماری‌زا را دارند و یا حتی‌امکان قرار گرفتن در معرض یک محیط آلوده در کلینیک را نیز دارند. همچنین، عفونت می‌توانند از طریق سوراخ شدن پوست با وسایل تیز و برنده و یا تماس مستقیم بین غشاهای مخاطی و دست‌های آلوده ایجاد شوند (کوهن و همکاران ۲۰۰۳). با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد رویه‌های دندانپزشکی با وجود تعداد زیادی قطرات و ذرات معلق در هوا که ایجاد می‌شوند‌، اقدامات حفاظتی استاندارد روتین هنگام معالجات بالینی دندانی به اندازه کافی برای جلوگیری از انتشار کووید-۱۹ مؤثر نیستند. بخصوص هنگامی که بیماران در دوره نهفته قرار دارند، غافل از اینکه آن‌ها آلوده به عفونت هستند و یا تصمیم به پنهان کردن عفونت خود دارند. پروتکل‌های کنترل عفونت مؤثر رعایت بهداشت دست مهم‌ترین اقدام برای کاهش خطر انتقال میکروارگانیسم‌ها به بیماران می‌باشد. (الرسون و همکاران ۲۰۰۰). بسته به نوع سطح، دما یا رطوبت محیط CoV-SARS-۲ می‌تواند بر روی سطوح برای چند ساعت یا حداکثر چند روز وجود داشته باشد (WHO ۲۰۲۰c). این امر نیاز به بهداشت خوب دست را تقویت می‌کند و اهمیت ضدعفونی کردن کامل همه سطوح در کلینیک دندانپزشکی را در بر دارد. استفاده از تجهیزات محافظ شخصی از جمله ماسک، دستکش، لباس و عینک یا سپر صورت، برای محافظت از پوست و مخاط توصیه می‌شود (به طور بالقوه) در برابر خون و ترشحات آلوده. از آنجا که مسیر اصلی انتقال CoV-SARS-۲ قطرات تنفسی هستند، ماسک‌های N-۹۵ که توسط انستیتوی ایمنی و بهداشت شغلی ملی تأیید شده‌اند و یا ماسک‌های استاندارد ۲FFP که توسط اتحادیه اروپا تعیین شده‌اند برای انجام کارهای معمول دندانپزشکی توصیه می‌شوند. توصیه‌های لازم برای کلینیک‌های دندانپزشکی دندان‌پزشکان باید اقدامات سخت‌گیرانه‌ای در مورد حفاظت شخصی داشته باشند و از عملیاتی که می‌تواند قطرات یا ذرات معلق در هوا تولید کند جلوگیری یا به حداقل برسانند. استفاده از دفع کننده‌های بزاق با حجم کم یا زیاد می‌تواند باعث کاهش تولید قطرات و ذرات معلق در هوا شود (کوهن و همکاران ۲۰۰۳؛ لی و همکاران ۲۰۰۴؛ سامارانایایک و پیریس ۲۰۰۴). پرسنل خود را از قبل بررسی کنید و باید در مورد وضعیت سلامتی و سابقه تماس یا مسافرت از بیماران نیز سؤال پرسیده شود (WHO ۲۰۲۰a) در بدو ورود به بیماران و همراهان ماسک‌های پزشکی ارائه شود و دمای آن‌ها اندازه‌گیری شود. بیماران مبتلا به تب باید ثبت‌نام و به بیمارستان‌های معین ارجاع داده شوند. اگر بیمار طی ۱۴ روز گذشته به مناطق اپیدمی مراجعه کرده است و قرنطینه به مدت حداقل ۱۴ روز پیشنهاد می‌شود. در مناطقی که کووید-۱۹ گسترش یافته است، اقدامات دندانپزشکی غیر اورژانس باید به تعویق بیفتد (کوهن و همکاران ۲۰۰۳؛ لی و همکاران ۲۰۰۴؛ سامارانایایک و پیریس ۲۰۰۴). معاینه دهان و دندان: شستشوی ضد میکروبی دهان قبل از اقدامات درمانی می‌تواند تعداد میکروب‌ها در حفره دهان را کاهش دهد (کهن و همکاران ۲۰۰۳؛ مارویی و همکاران. ۲۰۱۹). از رویه‌هایی که احتمال القاء سرفه در آن وجود دارند باید (در صورت امکان) اجتناب شود و یا با احتیاط انجام شود (WHO ۲۰۲۰a). مراحل تولید آئروسل، مانند استفاده از پوآر آب و هوا نیز باید تا حد امکان به حداقل برسد. اگرچه معاینه پرتونگاری داخل دهانی رایج‌ترین روش رادیوگرافی در تصویربرداری دندان است. با این حال، می‌تواند ترشح بزاق و سرفه را تحریک کند (واندنبرگ و همکاران ۲۰۱۰)؛ بنابراین، رادیوگرافی خارج دهانی، مانند رادیوگرافی پانورامیک و سی تی، گزینه‌های مناسبی در هنگام شیوع کووید-۱۹ هستند. درمان موارد اورژانسی: فوریت‌های دندانی ممکن است در یک دوره کوتاه رخ دهند و تشدید شوند و بنابراین نیاز به اقدامات فوری دارند. استفاده از رابردم و بزاق‌کش با حجم زیاد می‌توانند به حداقل رساندن آئروسل‌ها و یا جلوگیری از پخش شدن آن‌ها در حین رویه درمانی کمک کند. علاوه بر این، محافظ صورت و عینک در حین استفاده از هندپیس با سرعت بالا و یا سرعت کم با اسپری آب ضروری می‌باشند (سامارانایک و همکاران.۱۹۸۹). اگریک دندان پوسیده با علائم پالپیت برگشت‌ناپذیر تشخیص داده شود، اکسپوز پالپ پس از بی‌حسی موضعی، برداشت پوسیدگی با روش شیمیایی-مکانیکی با استفاده از رابردم و بزاق‌کش در حجم بالا انجام می‌شود؛ و در نهایت می‌توان عصب‌کشی را برای کاهش درد انجام داد. مواد پرکننده را می‌توان بعداً به آرامی بدون نیاز به داروی بی‌حسی مطابق دستور و توصیه شرکت‌سازنده جایگزین کرد. لازم به ذکر است ما بیماری را ملاقات کردیم که به دلیل دندان ترک خورده، بدون پوسیدگی دندان درد خودبه‌خود داشت و با استفاده از یک هندپیس با سرعت بالا آماده‌سازی حفره را انجام دادیم. بیمار درخواست نگه داشتن دندان خود را داشت و برای کاهش خطر ابتلا و شیوع عفونت بیمارستانی به عنوان آخرین بیمار در روز قرار گرفت. بعد از مراحل درمان، تمیز کردن و ضدعفونی و گندزدایی محیط انجام شد. از طرف دیگر، در صورت مواجهه با موارد مشکوک کووید-۱۹ بیماران می‌توانند در یک اتاق ایزوله و با تهویه مناسب و یا در اتاق‌های تحت فشار منفی معالجه شوند. طرح درمان برای شکستگی‌های دندانی، جا به جایی دندان و بیرون افتادن کامل دندان از ساکت دندانی، بستگی به سن، شدت آسیب‌دیدگی بافت دندانی، تکامل ریشه و مدت زمان بیرون افتادگی دندان دارد (اندرسون و همکاران ۲۰۱۲؛ دی آنجلیس و همکاران ۲۰۱۲؛ مالمگرن و همکاران. ۲۰۱۲). اگر دندان نیاز به کشیدن دارد، بخیه قابل جذب ترجیح داده می‌شود. برای بیماران دارای صدمه بافت نرم صورت، دبریدمان و بخیه باید استفاده شود. توصیه می‌شود ناحیه زخم را به آرامی بشویید و از بزاق‌کش استفاده کنید تا از پخش شدن بزاق جلوگیری شود. موارد تهدیدکننده آسیب‌های دهان و فک و صورت و جراحات ترکیبی باید فوراً CT قفسه سینه انجام شود برای در بیمارستان بستری شوند و در صورت وجود تشخیص و رد کردن موارد مشکوک به عفونت.

سرکار خانم دکترالهام افشاری متخصص دندانپزشکی اطفال واستادیار دانشکده دندانپزشکی بعنوان پژوهشگر برترسال ۱۳۹۹ دانشکده دندانپزشکی گلستان انتخاب شدند بدینوسیله ضمن تبریک از تلاش ایشان قدردانی می گردد.